Thời Khâm Tông Tống_Cao_Tông

Đến trại Kim nghị hòa

Đầu năm 1126, sau khi diệt Liêu, Kim Thái Tông lấy cớ triều Tống chứa chấp kẻ phản loạn cử quân đánh Tống[11]. Quân Kim thắng lớn và nhanh chóng áp sát đến Biện Kinh[12]. Ngày 18 tháng 1, Huy Tông thoái vị, nhường ngôi cho thái tử Hoàn, tức là Tống Khâm Tông rồi nhanh chóng lánh đi tránh nạn. Quân Kim đóng ở phía tây bắc, đòi triều đình nộp một số lượng lớn vàng, lụa, cắt đất Lưỡng Hà, gọi vua Kim là bác và cử 1 vương, 1 tướng sang làm con tin. Lúc ấy Khang vương đến gặp Khâm Tông, khẳng khái xin đi, bảo

Địch muốn nắm lấy thân vương làm con tin, thần vì đại kế của xã tắc, không dám từ nan.[13]

Khâm Tông bèn phong cho Triệu Cấu làm Quân tiền kế nghị sứ, tể tướng Trương Bang XươngCao Thế Tắc làm phó đến trại quân Kim, và đồng ý chấp nhận tất cả các điều khoản trên. Đến trại quân Kim, Oát Li Bất tìm cách hạ nhục Triệu Cấu bằng cách lớn tiếng trách mắng việc tướng Diêu Bình Trọng đang đêm tập kích trại Kim, trong khi Trương Bang Xương sợ quá khóc không thành tiếng thì Triệu Cấu vẫn không thay đổi sắc mặt. Lại một lần ông tập bắn với một thân vương nước Kim thì ba phát của ông đều trúng vào hồng tâm. Oát Li Bất bảo với tả hữu rằng Khang vương là đồ giả vì một thân vương sống trong cung không thể có khí phách như vậy, nên thả ông về và đòi thân vương khác đến. Nhà Tống bèn cử Túc vương Triệu Xu còn Triệu Cấu được về triều. Tháng 3, ông được phong làm Thái phó, Tĩnh Giang, Phụng Ninh quân Tiết độ sứ. Sau đó quân Kim rút đi.

Hợp binh cần vương

Đến tháng 8 ÂL cùng năm, lấy cớ Tống muốn khôi phục Khiết Đan, tướng Kim Niêm Một HátOát Li Bất chia hai đường nam hạ lần nữa, lần này không gặp chút trở ngại nào. Niêm Một Hát lại tiếp tục yêu cầu dâng thêm tôn hiệu cho Vua Kim, cắt đất ba trấn và cống nạp vàng bạc, Oát Li Bất hối hận việc khi trước, lại đòi Khang vương sang làm con tin. Khâm Tông lại sai Triệu Cấu cùng Vương Vân đến trại Kim nghị hòa, mang theo phụng miện cổn, ngọc lộ và tờ biểu tôn Vua Kim là bác, tôn hiệu 18 chữ. Đến Từ châu thì gặp Tông Trạch khuyên ông không nên vào đất Kim mà nên ở lại Từ châu vì Triệu Xu đã đi không về được.

Khang vương bằng lòng. Người Từ châu thấy Vương Vân cứ thúc giục rồi bức ép Khang vương lên đường, nên tìm cách giết chết. Khi đó lại có thư của Uông Bá Ngạn mời Khang vương đến Tương châu, ông nghe theo rồi lưu lại đó luôn. Sau đó Khang vương lại cùng Cảnh Nam Trọng mộ binh ở Hà Bắc làm việc cần vương và dâng tấu thỉnh về triều. Lúc đó quân Kim đã vượt Hoàng Hà, triều đình có ý phong cho Khang vương làm Nguyên soái. Đến đó, có một số đại thần liên danh tiến cử, Khâm Tông bèn phong cho Khang vương làm Hà Bắc binh mã đại nguyên soái, cùng Trần Hanh Bá làm Nguyên soái, Tông Trạch làm phó[14]. Đến đầu năm 1127, Khang vương mở Nguyên soái phủ, khi đó ông có trong tay vạn quân, chia làm năm phần, phong Trần Thối làm Đô thống chế quân mã, chuẩn bị đem quân vượt sông cứu kinh đô. Ngày Ất Hợi tháng 12 ÂL, Cao Tông đem quân rời Tương châu và nhanh chóng đến phủ Đại Danh. Tông Trạch dẫn 2000 quân đi trước, công phá hơn 30 trại địch, tri phủ Tín Đức Lương Dương Tổ đem 3000 quân theo giúp. Cùng với đó có Trương Tuấn, Miêu Phí, Dương Nghi Trung, Điền Sư Trung theo giúp, thanh thế cực lớn. Lúc đó có Tào Phụ cầm thư đến bảo hai quân đang nghị hòa, chưa nên vào kinh vội. Tông Trạch ra sức phản đối nhưng Uông Bá NgạnCảnh Nam Trọng bảo vương nên theo lệnh triều đình, tạm lui sang Đông Bình[9]. Cuối cùng Khang vương nghe theo Bá Ngạn.

Tháng 2 năm 1127, Khang vương đến Đông Bình. Lúc đó Tông Trạch vẫn tiến quân, đại thắng người Kim nhiều trận và lại thúc giục tiến quân. Lúc đó Khang vương có trong tay 8 vạn quân. Khi đó có chiếu thư giả do người Kim gửi đến, bảo nguyên soái (tức Khang vương) phải về triều ngay, Trương Tuấn biết có điều gian trá nên lập tức can ngăn. Sau Khang vương vào Tế châu nhưng lại không tiến quân thêm nữa. Lúc đó tại Biện Kinh, ngày 9 tháng 1, quân Kim đã bắt được hai vua Huy Tông và Khâm Tông đưa lên bắc, Trương Bang Xương được người Kim lập làm vua, quốc hiệu Đại Sở[10]. Hoàng Tiềm Thiện báo việc lên, Khang vương than khóc khôn nguôi, rồi đưa quân về Đại Danh, truyền hịch Hà Bắc định đón đường cướp lại hai vua Tống, nhưng quân cần vương các nơi không đến phối hợp nên không được. Toàn bộ hoàng tộc nhà Tống, trừ Triệu Cấu đã bị bắt sang Kim làm tù binh.